Жариялаған: 19.07.2023
Міндетті сақтандыру жалға берушілерге миллиондаған теңгеге шығын келтірмеуге көмектеседі – пікір

Қазақстанда жалға берілетін тұрғын үй нарығы міндетті сақтандыру есебінен ашық бола алады. Мұндай пікірді LS-ке «Халық» сақтандыру компаниясы Басқарма төрағасының орынбасары Сергей Гаврилов білдірді.

LS-ке берген сұхбатында Гаврилов екі тараптың құқықтары мен міндеттерін, сондай-ақ тұрғын үйден алынатын кірістерге салық төлеуді көрсететін міндетті жалдау шартын жасасудан басқа, жалға алушы үшін де, жалға беруші үшін де тәуекелдерді ескере отырып, үшінші тараптардың алдындағы жауапкершілікті сақтандыруды енгізу қажет екенін түсіндірді.
Демек, Тараптардың әрқайсысы көршілердің мүлкіне немесе бизнесіне келтірілген зиян үшін қосымша шығындардан сақтана алады. Мысалы, су басу, газдың жарылуы, өрт және басқа жағдайларда.
«Қазір жалға берушілер депозиттер жүйесіне жиі жүгінеді, бірақ осылайша олар өздерін ғана сақтандырады – мүлікке жеңіл зиян келтіру немесе әрлеу жағдайында депозиттен түскен ақша шағын жөндеуді және жаңа жиһаз сатып алуды жабады. Неғұрлым күрделі сақтандыру жағдайы (өрт, жарылыс) басталған кезде депозиттен ақша өз пәтерін, көршілерін де, жалға алушылардың мүлкін де қалпына келтіруге жеткіліксіз болады. Егер төмендегі кафенің, стоматологияның, емхананың немесе дүкеннің мүлкі зардап шегетін болса, онда өтемақыға ондаған, тіпті жүздеген миллион теңге қажет болады», – деді ол.
Балама ретінде Гаврилов ықтимал шығындардың әлдеқайда көп мөлшерін қорғауды қамтамасыз ететін сақтандыруды таңдауды ұсынады. Атап айтқанда, пәтер иесіне, сондай – ақ көршілеріне келтірілген залалды өтеу үшін үшінші тұлғалардың алдындағы АҚЖ полисін сатып алу.
«Залал сомасы ондаған миллион теңгеге жетуі мүмкін көрші пәтерлердің немесе бизнестің мүлкі үшін жауапкершілікті көтермеу үшін кем дегенде екінші сақтандыруды ресімдеген жөн», – деп атап өтті Гаврилов.
Сақтандырушы сонымен қатар, жалға берілетін тұрғын үй нарығындағы ағымдағы жағдайды бөлек бағалады. Оның пікірінше, қазір үш факторға байланысты кейбір тоқырау бар.
Біріншіден, өткен жылы ресейліктердің Қазақстанға белсенді қоныс аударуына байланысты жалға берілетін тұрғын үйдің бағасы айтарлықтай өсті. Екіншіден, маусымдық: студенттік және ішкі жұмыс көші-қоны тоқтатылды. Үшіншіден, артық құн.
«Қазіргі уақытта пәтерді жалға алу қазақстандықтардың өздері үшін де, рубль бағамы онша тиімді болмаған ресейліктер үшін де ауыр болып отыр. Алайда, оқу жылы басталатын күзге қарай сұраныс қайтадан артады. Ресейдегі кез – келген оқиға жағдайды жалға берушілер үшін жақсы және жаман жаққа түбегейлі өзгерте алады деп болжауға болады», - деп түйіндеді ол.
LS бұған дейін соңғы бес жылда жалға берілетін тұрғын үй қымбаттағанын жазған. Егер 2019 жылдың мамыр айында баға бір шаршы метрге 1,4 мың теңгені құраса, 2023 жылы – 4,6 мың теңге, 3,2 есе өсім байқалды.